Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011

Κατσαρόλες, τσεζβέδες και τγάνια

ΕΥΘΥΜΟΓΡΑΦΗΜΑ


Γράφει ο Σταύρος Τραγάρας

Στις συγκεντρώσεις των «αγανακτισμένων» πολιτών ανά την Ελλάδα, την τιμητική τους είχαν τα διάφορα κατσαρολικά, που χτυπούσαν οι διαμαρτυρόμενοι, για να δείξουν ότι...πεινάνε. Άλλα σύνεργα ήταν οι σφυρίχτρες και τα κουδούνια. Επιτρέψτε μου να εξετάσω το ζήτημα από λημνιακής σημειολογίας.
Η κατσαρόλα, ου μην αλλά και τα παρεμφερή της, τγαν’, χαρανί, τσεζβές, μαστραπάς, χαρκότσκα, τζετζερούδ, μπακράτσ’, ως άλλο κέρας της Αμαλθείας, είναι συνδεδεμένα με την αφθονία, τη χαρά του κορεσμού, την ασφάλεια της εσοδείας, αλλά και την ακολουθούσα σεξουαλική αναζήτηση. «Τζετζερούδ μας χοχλακίζ / τσεζβεδέλ’ καφομυρίζ / το τγανούδ μας τζιτζιρίζ / γ’τόν’σσα μας καλοκαθίζ». Το περιεχόμενο της κατσαρόλας έχει καθοριστική σημασία για τα ιδεολογικά «πιστεύω» των…αγωνιζόμενων συμπολιτών. «Το καλό μας χαρανί / βραζ φασούλες και φακή / πρεπ να βρασ’ όμως κριγιάς / για να μπει στ’ θέση τς η ψχη». Κάποτε ένας πολιτικός σε μια προεκλογική ομιλία στην Ατσική ψιλοέχασε τα λόγια του, και έλεγε συνέχεια, ο λαός…ο λαός, ώσπου πετάχτηκε η συχωρεμένη η Δέσποινα Γιαννά και λέει: «Ο λαός θέλει μάσα». Μάσα λοιπόν, γιατί αλλιώς ρίχνει μούτζα, όπως λέει το δημώδες λημνιακό άσμα: «Το καλό μας χαρανί / βραζ τον άφκο κι τς φασούλες / σα δε βρασ’ όμως κατσίλα / σεις θα φάτε τς μούτζες ούλες». Τώρα θα πει κάποιος, πού χαρανιά και τσεζβέδες. Τα κουζινικά της Ελληνίδος είναι Ευρωπαϊκά και φιρμάτα. Γι’ αυτό οι…πεινώντες και διψώντες συνέλληνες εκσυγχρόνισαν το άσμα: «Χύτρα μας έναι αεγκέ / έναι φίσλερ κι σιτράμ / όπως γω τ’ βροντολογίζω / διετς θα πάθτε το εκράμ». Υπάρχουν βέβαια και πιο πρωτόγονοι, που ακολουθώντας τα πάτρια ήθη, στεντορείως αναφωνούν: «Χερόλομε κι γότσκα γότσκα / α σε βάλω μες στ’ χαρκότσκα».
Τώρα που οι «ταγοί του έθνους» μείωσαν την «ταγή» στην κομματική μάντρα τους, τα στήθη των αγανακτισμένων «βράζνε σα ντο χαρανί», και λένε στους ταγιστές πολιτικούς «κασίδα στο χαρανί σ’» και «θα σε μπρουμτήσω μες το καζάν’» ή ακόμα χειρότερα "τς βάζνε μπροστά με το τγαν’". Εκτός απ’ τους δικαίως αγανακτισμένους υπάρχουν και πολλοί χθεσινοί ευνοημένοι, που σήκωσαν παντιέρα και εν χορώ τραγουδούν προς τους πολιτικούς: «Ούτε σε καταδέχομαι / για τγαν’ μες στην αυλή μ’ / για να τγανίζω πότκαρους / να τρώγει το κατί μ’». Γιατί, σου λέει, εκεί που είχαμε τα μεγαλεία μας και τα αρχοντιλίκια μας, τώρα «α τγανίζομ ασφαλαγκούδια;» ή «α τγανίζομ με το ζμπάθγειο τ’ αρχίδια μας», ή «α γυρίσομ στς τγανόπτες με το ζάχαρ κι τα σμάνουρα;».
Τώρα που μας βγήκε «καζάν’ το μχάν’μα», και δεν υπάρχει φως από πουθενά, «α τς βράσουμ ουλ’ σ’ ένα καζάν’ κι να πιούμε το ζμι τς». Καλά είναι να «ξεβράσ’ η καζάνα μας», και να μη μπερδεύομ το «ξεκαζάνιαζμα στο λακαριό» απ’ το «ξεκαζάνιαζμα στο αναγκαίο».
Αγαπητοί αναγνώστες συν-καζαντζήδες και καζανοκέφαλοι ευτυχείτε. Στο επόμενο τα «κδούνια».

Δεν υπάρχουν σχόλια: